Vì sao đội tuyển VN bỗng thăng hạng đến 35 bậc?
(TNO ) - Trong bảng xếp hạng mới nhất mà FIFA vừa công bố, đội tuyển Việt Nam tăng vọt 35 bậc, lọt vào “top 100” thế giới. Cụ thể, đội tuyển Việt Nam hiện đứng thứ 99 trên thế giới, thứ 13 ở châu Á và đứng đầu khu vực Đông Nam Á.
Chúng ta hãy nhìn vào cách xếp hạng của FIFA để xem vì sao lại có một sự thay đổi thú vị như vậy, nhất là sau khi bóng đá Việt Nam vừa thất bại ở đấu trường SEA Games.
Điều đầu tiên đáng lưu ý: sau nhiều lần chỉnh sửa cách tính điểm, đây là lúc FIFA có cách xếp hạng hợp lý nhất từ trước đến nay. Điều thứ hai đáng lưu ý: FIFA chỉ xếp hạng các đội tuyển quốc gia, dựa vào kết quả thi đấu giữa các đội tuyển quốc gia với nhau, và đấy phải là những trận đấu có đăng ký với FIFA, nghĩa là SEA Games và đội tuyển U.23 chẳng liên quan gì đến bảng xếp hạng của FIFA.
Các trận đấu được FIFA công nhận trước tiên được quy thành điểm (thắng được 3 điểm, hòa được 1 điểm, thua được 0 điểm, thắng sau loạt sút luân lưu 11m được 2 điểm, thua sau loạt sút luân lưu 11m được 1 điểm). Điểm số ban đầu ấy sẽ được nhân theo hệ số khác nhau của giải đấu (giao hữu hệ số 1; vòng loại giải vô địch châu lục hoặc vòng loại World Cup hệ số 2,5; vòng chung kết (VCK) giải vô địch châu lục hoặc Confederations Cup hệ số 3; VCK World Cup hệ số 4).
Kết quả sẽ được nhân hệ số lần nữa, theo sức mạnh của đối thủ. Sức mạnh của đối thủ chỉ được FIFA tính từ đội đứng thứ 200 trở lên, theo công thức: (200 - thứ hạng đối thủ) rồi chia cho 100. Điều này có nghĩa, nếu bạn thắng đội số 1 thế giới là Tây Ban Nha thì sẽ có hệ số 199/100 hay 1,99. Thắng đội số 8 thế giới thì sẽ được hệ số 192/100 hay 1,92. Thắng đội đứng thứ 200 thế giới thì hệ số này bằng 0. Thắng đội đứng thứ 199 thế giới thì hệ số này bằng 1/100 hay 0,01.
Kết quả cuối cùng sẽ được đưa vào bảng điểm để xếp hạng. Điểm số của một đội bóng trong bảng xếp hạng là tổng điểm trong vòng 4 năm gần nhất (tính đến thời điểm công bố bảng xếp hạng). Đội có tổng điểm cao hơn thì xếp trên.
Với cách xếp hạng đơn giản như thế, người hâm mộ nào cũng dễ dàng tính được điểm số của đội bóng mà mình yêu thích. Vấn đề là ở chỗ: bản thân điểm số mà chúng ta có thể tính ra một cách dễ dàng lại không quyết định được vị thứ của đội bóng mà ta theo dõi. Điều quan trọng là điểm số của các đội xung quanh như thế nào.
Bảng xếp hạng mới nhất của FIFA được công bố ngày 21.12.2011 (bảng này được công bố hằng tháng). Về mặt điểm số, không có khác biệt nào cho đội tuyển Việt Nam so với bảng xếp hạng mà FIFA công bố hồi tháng 11 (vì đội tuyển VN không thi đấu). Nghĩa là ở xuất phát điểm, đội tuyển VN đứng yên tại chỗ.
Kế đến, lại phải xem hồi tháng 11.2007, đội tuyển VN được bao nhiêu điểm. Đấy sẽ là số điểm bị trừ đi, vì nguyên tắc xếp hạng trong vòng 4 năm gần đây nhất (trên thực tế, đội tuyển VN cũng không có trận nào trong tháng ấy, nghĩa là vẫn đứng yên tại chỗ). Các đội tuyển xung quanh sẽ tăng điểm nếu có thi đấu trong tháng 11.2011, và cũng bị xóa đi điểm số của tháng 11.2007. Nếu như các đội xung quanh tăng điểm thì dĩ nhiên đội tuyển VN phải rớt hạng.
Như vậy, nguyên nhân quan trọng nhất khiến đội tuyển VN tăng đến 35 bậc trong bảng xếp hạng mà FIFA công bố tháng 12.2011 là do các đội xếp trên đều thi đấu nhiều (và thắng nhiều) vào tháng 11.2007. Bây giờ, các trận thắng và điểm số trong khoảng thời gian ấy đã bị trừ đi nên họ đồng loạt rớt hạng và đội tuyển VN tuy chỉ đứng yên về mặt điểm số nhưng vẫn tăng được 35 bậc.
Nguyễn Minh
3CANG dẫn lại
24/12/2011