John Gurdon và Shinya Yamanaka. Ảnh: AFP. |
Hội đồng Nobel thuộc Viện Karolinska, ở Stockholm, Thụy Điển, cho rằng phát hiện này "cách mạng hóa nhận thức của chúng ta về cơ chế phát triển của các tế bào và cơ quan nội tạng".
Theo IBNlive, vào năm 1962, John Gurdon đã
phát hiện ra rằng sự chuyên môn hóa của tế bào có thể đảo ngược. Trong thí nghiệm
của mình, ông đã thay thế nhân tế bào chưa trưởng thành trong một tế bào trứng
ếch bằng nhân của một tế bào ruột trưởng thành. Kết quả là tế bào trứng bị biến
đổi này vẫn phát triển thành một con nòng nọc bình thường. ADN của tế bào
trưởng thành vẫn có tất cả các thông tin cần thiết để phát triển thành tất các
các loại tế bào cơ thể ếch.
40 năm sau vào 2006, Shinya Yamanaka đã khám phá ra quá
trình làm thế nào các tế bào trưởng thành ở chuột có thể được lập trình lại để
trở thành các tế bào gốc chưa trưởng thành. Thật bất ngờ, bằng cách đưa vào một
vài gene, ông đã có thể tái lập trình các tế bào trưởng thành trở thành tế bào
gốc vạn năng (pluripotent stem cell). Đó là thuật ngữ chỉ những tế bào chưa
trưởng thành có khả năng phát triển thành tất cả các loại tế bào trong cơ thể.
Những khám phá này là công cụ vô giá cho sự hiểu biết về
cơ chế gây bệnh và cung cấp các khả năng mới để phát triển các phương pháp điều
trị.
Nhà khoa học Anh John Gurdon. Ảnh: Matt
Dunham/AP
John Gurdon sinh năm 1933 ở Dippenhall, Anh. Ông nhận
bằng tiến sĩ tại Đại học Oxford vào năm 1960, sau đó làm nghiên cứu sinh tại
Viện Công nghệ California. Năm 1972, ông đến làm việc Đại học Cambridge, Anh,
với tư cách là giáo sư môn Sinh học tế bào kiêm Hiệu trưởng Cao đẳng Magdalene.
Hiện Gurdon công tác tại Viện nghiên cứu Gurdon, ở Cambridge, Anh.
Nhà khoa học Nhật Shinya Yamanaka. Ảnh: AP/Shizuo Kambayashi. |
Shinya Yamanaka sinh tại Osaka, Nhật, năm 1962. Ông tốt
nghiệp bác sĩ năm 1987 tại Đại học Kobe chuyên về phẫu thuật chỉnh hình, sau đó
chuyển sang sang nghiên cứu cơ bản. Yamanaka nhận bằng tiến sĩ tại Đại học
Osaka năm 1993, sau đó ông làm việc tại Viện Gladstone, ở San Francisco (Mỹ),
Viện Khoa học và Công nghệ Nara (Nhật Bản). Yamanaka hiện là giáo sư tại Đại
học Kyoto.
Bài: Phương Trang -
vnexpress.net